Fillimi zyrtarisht i negociatave me BE është një hap historik që na afron më shumë me aspiratën tonë europiane. Por, ndryshe nga sa mund të mendohet, nuk është hapi i fundit, for fillimi i një procesi po aq të vështirë e të rëndësishëm, pasi do të kalohen në lupë të gjitha ligjet e zbatimi i tyre, drejtësia, sistemi gjyqësor, lufta kundër krimit e korrupsionit, kontrolli financiar, administrata publike, tregu, arsimi dhe kultura, shkenca dhe inovacioni, marrëdhëniet me fqinjët e me jashtë etj. Që nga viti 2006 kur Shqipëria lidhi kontratën me BE e deri në ditën e sotme, është investuar puna dhe kontributi i të gjithë shoqërisë shqiptare, duke filluar që nga politika, administrata publike, media dhe shoqëria civile e deri te stafet akademike e studentët. Duke përafruar legjislacionin tone me atë të BE në çdo fushë, Shqipëria i është afruar më shumë aksesit në programet e BE dhe përfitimit prej tyre. Kërkimi shkencor dhe inovacioni, të përcaktuara qartë në dokumentat strategjike e politikë të BE si shtylla kryesore e zhvillimit dhe përparimit të shoqërisë për 20 vitet e ardhshme, ka qenë gjithashtu edhe një nga çështjet për të cilat është punuar fort me qëllim përmbushjen e standarteve europiane.
Arritje ka, por mbetet ende shumë punë për t`u bërë dhe duhet pranuar që Shqipëria duhet të ecë me ritme më të shpejta në drejtim të zbatimit të legjislacionit dhe dokumentave strategjikë e politikë të BE. Thënia e famshme “ligjet i kemi të shkruara mirë, po çalojmë në zbatim”, duket se i përshtatet më së miri situatës në kërkimin shkencor dhe inovacionin, por këtu edhe ligjet ende nuk i kemi shkruar të gjitha. Vakumi ligjor, dhe për rrjedhojë, i të gjithë kuadrit nënligjor rregullator, që ka shkaktuar mungesa e ligjit të përditësuar për kërkimin shkencor, teknologjinë dhe inovacionin, është evidentuar si një deyrë e papërmbushur në të gjitha progres raportet e BE.
Vendet anëtare kanë ecur shumë përpara në këtë fushë, dhe Shqipërisë do t`i duhet të vrapojë dhe shpejt madje, për t`u afruar sadopak standarteve të kërkuara. Ligji, Kodi i Etikës në kërkimin shkencor, Karta e Kërkuesit Shkencor (që rregullon statusin e kërkuesit) dhe një sërë dokumentash tjera të hartuara e që zbatohen në BE, në Shqipëri ende nuk janë hartuar. Ndërkohë, BE nxjerr dhe miraton vazhdimisht dokumenta e direktiva të reja, të cilat ne do të duhet t`i përmbushim.
Së fundmi, Komisioni Evropian ka hedhur për konsultim të hapur draft Kodin e Praktikës për standardizimin për kërkuesit shkencorë. Konsultimi synon të mbledhë mendime e sugjerime mbi Kodin e Praktikës, i cili do të jetë një instrument në duart e aktorëve të kërkimit, me qëllim rritjen e ndërgjegjësimit dhe risjelljen e praktikave më të mira të strategjive efektive të standardizimit të rezultateve të kërkimit shkencor dhe implementimin e tyre në tregun e punës.
Kodi i Praktikës ofron një sërë rekomandimesh të rëndësishme që lidhen si me programet e BE-së, ashtu edhe me ato kombëtare dhe lokale të kërkimit dhe inovacionit, për mënyrën se si përfituesit e fondeve publike të mund t`i venë sa më mirë në shërbim të shoqërisë rezultatet e projektit nëpërmjet standardizimit. Universitetet, si vatra të kërkimit shkencor, duhet të ndërtojnë kapacitete për të mbështetur rritjen e vlerave të kërkimit dhe inovacionit nëpërmjet standardizimit. Po ashtu disa prej rekomandimeve synojnë nivelin e politikave me fokus në Komisionin Evropian, autoritetet kombëtare dhe lokale dhe organizatat e zhvillimit të standardeve.
Artikulli i plotë: https://www.gazetatema.net/blogu-tema/standardizimi-i-kerkimit-shkencor-dhe-inovacionit-dokumenti-i-ri-i-be-i347666